Ni Trưởng Thích Nữ Hạnh Minh
– Nguyên Phó Trưởng Ban Từ thiện Xã hội GHPGVN tỉnh Bình Định,
– Chứng minh Phân ban Ni giới/Ban Tăng sự GHPGVN tỉnh Bình Định,
– Viện chủ chùa Tăng Quang, phường Lê Lợi, Tp. Quy Nhơn, tỉnh Bình Định.
I. THÂN THẾ
Ni Trưởng thế danh Ngô Thị Em, sinh ngày 18.09.1942 tại thôn Trung Ái, xã Nhơn Hòa, huyện An Nhơn, tỉnh Bình Định, trong một gia đình thâm tín Phật Pháp. Thân phụ là Cụ Ông Ngô Cang pháp danh Nguyên Dõng, thân mẫu là cụ bà Hồ Thị Hịch pháp danh Nguyên Niệm. Từ nhỏ, Ni trưởng không may mẹ mất sớm, tuy là con thứ trong gia đình nhưng Ni trưởng đã biết chăm lo công việc phụ giúp cha lo cho các em.
II. XUẤT GIA TU HỌC
Ni Trưởng là người con chí hiếu, thương cha, thương các em, chăm lo gia đình, nhưng Ni trưởng sớm nhận thức được cuộc đời vô thường, nên đã âm thầm nuôi chí nguyện xuất trần. Đến năm 13 tuổi, được sự đồng ý của của thân phụ, Ni trưởng xin xuất gia, cầu cố Ni trưởng thượng Tâm hạ Hoa làm bản nghiệp sư, thế phát tại chùa Sanh Liên và được ban pháp danh Nguyên Trí, Pháp tự Hạnh Minh, pháp hiệu Pháp Chiếu, nối dòng Lâm Tế đời 44. Từ đó, Ni trưởng chăm lo thiền tụng, dốc chí tu hành.
Thật là,
Thiện duyên kiếp trước vốn gieo trồng
Kiếp này sớm mặc áo Sa-môn
Đèn trí khêu rồi mau tỏa sáng
Xứng danh con gái đức Thế Tôn.
Sau khi xuất gia, nhận thấy đệ tử bẩm tánh thông tuệ, trí sáng, Ni trưởng được Bổn sư cho tham học các lớp gia giáo tại chùa Tâm Ấn và tổ đình Long Khánh do cố Hòa thượng Thích Giác Tánh, Hòa thượng Thích Tâm Hoàn, Hòa thượng Thích Đồng Từ… giảng dạy. Tuy là tiểu Ni nhưng được quý Hòa thượng rất khen ngợi, hài lòng.
Năm 1960, Ni trưởng thọ phương trượng Sa-Di-Ni tại chùa Tâm Ấn.
Năm 1962, Ni trưởng thọ giới phương trượng Thức-Xoa-Ma-Na tại chùa Tâm Ấn.
Năm 1965, Ni trưởng thọ Cụ Túc Giới tại tổ đình Từ Nghiêm, trụ sở Ni Bộ Bắc Tông – Sài Gòn (nay là TP.HCM), do cố Ni trưởng thượng Đàm hạ Hương làm Hòa thượng đường đầu.
Nghi lễ tán tụng là bộ môn văn hóa phi vật thể, rất quan trọng trong sinh hoạt đời sống tâm linh và tín ngưỡng nhân gian, là phương tiện hữu hiệu hoằng pháp, độ sanh, độ tử. Bình Định là cái nôi nghi lễ, nhiều Hòa thượng kiệt xuất xuất hiện nơi mảnh đất trời văn đất võ này. Do vậy, trong những năm (1959-1962) Ni trưởng được Bổn sư cho theo học các lớp Nghi Lễ tại Tổ đình Sơn Long do cố Hòa thượng Thích Bình Chánh chỉ dạy, học tại chùa Thọ Sơn do cố Hòa thượng Thích Từ Nhơn truyền trao.
Năm 1968, Ni trưởng tham gia khóa sư phạm mầm non tại Đại học Vạn Hạnh, nay là Học viện Phật giáo Việt Nam TP. HCM.
III. PHẬT SỰ VÀ HÀNH ĐẠO
- Sự nghiệp giáo dục
Năm 1967, sư bà Tâm Ấn mở trường tiểu học Diệu Hạnh, Ni trưởng đảm nhận chức quyền hiệu trưởng, vừa là giáo viên đứng lớp dạy học, vừa duy trì và phát triển ngôi trường, đem con chữ đến cho nhiều em học sinh nghèo.
Cũng từ năm này, mỗi mùa hạ về, Ni trưởng mở lớp Nghi lễ gia giáo (Kinh Sư) cho chư Ni về an cư tại chùa Tâm Ấn. Nhiều vị Ni nhờ vậy mạnh dạn tán tụng khoa đẩu, lớp lớp thầy trò truyền nhau chỉ dạy, cửa thiền Ni từ đó tiếng trống chuông khánh mõ hòa vang đạo vị, thêm hương sắc linh thiêng, màu nhiệm, niềm vui lục thời khóa tụng. Năm 2012, Ni trưởng được tấn phong lên hàng giáo phẩm Ni trưởng.
- Tham gia từ thiện xã hội
Từ năm 1961, tuy tuổi đời còn nhỏ nhưng Ni trưởng đã có tấm lòng từ thiện, đã cùng với bác Toản khám bệnh, phát thuốc, phát quà cho bệnh nhân và người nghèo neo đơn. Tấm lòng từ thiện mỗi ngày thêm lớn.
Đến năm 1997, Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Bình Định suy cử Ni trưởng làm Trưởng ban Từ thiện GHPGVN tỉnh Bình Định. Đây là bước ngoặc lớn trong cuộc đời hành đạo của Ni trưởng. Dưới sự lãnh đạo của Ban Trị sự tỉnh, nhờ sự tín nhiệm của chư Tôn đức Ni và lòng quý kính, ủng hộ của các mạnh thường quân xa gần, Ni trưởng đã đem niềm vui đến những người nghèo khổ, những mảnh đời bất hạnh, nụ cười cho em thơ trong các dịp lễ Tết và trung thu, khai giảng năm học mới.
Năm 2002, Ni trưởng tiếp tục đảm nhận chức Trưởng ban Từ thiện GHPGVN TP. Quy Nhơn.
Năm 2009, PBNGTW được thành lập, tại đại hội ra mắt PBNG tỉnh Bình Định, Ni trưởng được suy cử làm Trưởng ban Từ Thiện PBNG tỉnh kiêm Trưởng ban Từ thiện GHPGVN TP. Quy Nhơn cho đến năm 2016.
- Xây dựng Tam Bảo
Năm 1988 vì hạnh nguyện tiếp tăng độ chúng, hưng thịnh tùng lâm, Ni trưởng đảnh lễ đức bổn sư là cố Ni trưởng thượng Tâm hạ Hoa rời Tổ đình Tâm Ấn đến trụ trì chùa Tăng Quang theo lời huấn dạy của Hòa thượng thượng Tâm hạ Chơn khi còn tại tiền, quả là nhân duyên kỳ đặc trong cuộc đời Ni lưu, được bậc cao Tăng đức độ truyền trao ngôi Già lam, hoằng dương Phật Pháp.
Chùa Tăng Quang trải bao năm tháng đã xuống cấp, Ni chúng và Phật tử không có chỗ ở và nơi tu tập mỗi khi mùa mưa bão. Vào năm 2005, Ni trưởng bắt đầu khởi công xây dựng khu nhà Tây.
Năm 2009 đại trùng tu ngôi Đại Hùng Bảo Điện.
Đến năm 2020 tâm nguyện hoàn mãn, ngôi già lam Tăng Quang trang nghiêm, huy hoàng như ngày nay.
- Tiếp dẫn hậu lai
Đại Giới Đàn tuyển người làm Phật là Phật sự quan trọng của Giáo hội. Ni trưởng không ngại gian lao khó nhọc, đã chấn tích quang lâm đến các Đại Giới Đàn cùng với Sư bà Tâm Ấn và chư tôn đức Ni truyền giới cho Ni chúng:
Năm 1965 đến năm 1989, Ni trưởng đảm nhận ngôi vị Điển Lễ trong các giới đàn tại tỉnh nhà như Đại Giới Đàn Nguyên Thiều…..
Năm 2004 – 2009 Ni trưởng đảm nhận ngôi vị Giáo thọ A-Xà-Lê tại Đại Giới Đàn Huệ Chiếu, Đại Giới Đàn Giác Tánh tại tỉnh nhà.
Năm 2010 Ni trưởng được Phân Ban Ni Giới tỉnh Gia Lai cung thỉnh vào ngôi vị Giáo Thọ A-Xà-Lê tại Đại Giới Đàn Cam Lồ.
Năm 2013 Ni trưởng đảm trách ngôi vị Giáo Thọ A-Xà-Lê tại Đại Giới đàn tôn hiệu Kế Châu.
Năm 2017 Đại Giới Đàn tôn hiệu Tâm Hoàn, Ni trưởng được cung thỉnh vào ngôi vị Giáo Thọ A-Xà-Lê.
Năm 2020 Đại Giới Đàn tôn hiệu Trí Hải – Bích Liên, Ni trưởng được cung thỉnh vào ngôi vị Yết-Ma A-Xà-Lê.
IV. VIÊN TỊCH
Khi bước vào tuổi thất thập cổ lai hy, Ni trưởng biết chiếc thân tứ đại phụng sự nhân sinh giờ đã hao gầy, mòn mỏi, Ni trưởng vén khéo mọi việc, quyết tâm niệm Phật cầu vãng sanh, ngày đêm tinh tấn, không lúc nào rời câu niệm Phật. Cho đến khi bệnh duyên ngày thêm nặng, chúng đệ tử thỉnh Ni trưởng vào Sài Gòn tầm soát bệnh, nhưng Ni trưởng một mực chối từ. Mỗi ngày cảm nhận nỗi đau thân xác, Ni trưởng càng quyết tâm niệm Phật. Than ôi! Tấm thân tứ đại chỉ là vay mượn, vào lúc 06 giờ 30 phút ngày 22 tháng 12 năm Nhâm Dần (nhằm ngày 13/01/2023), thuận theo định luật vô thường, Ni trưởng đã xả báo an tường vào cõi vô tung bất diệt, trụ thế 80 tuổi, hạ lạp 58, để lại bao niềm thương tiếc đối với chúng đệ tử và quý Phật tử gần xa, công hạnh của người sáng mãi trong lòng tông môn pháp phái và Ni giới tỉnh Bình Định.
Tám mươi rủ bỏ bước về Tây
Trùng kiến Tăng Quang phước đủ đầy
Dạy Ni Nghi lễ vui tán tụng
Tiếp dẫn hậu lại báo ân Thầy
Ngọc sáng trong sen không tỳ vết
Đức hạnh thanh cao đẹp tựa mây
Chí thành cung tiễn Người về Phật
Hương đàm ngào ngạt ngát xa bay
Nam mô Từ Lâm Tế Chánh Tông Tứ Thập Tứ Thế, Tường Vân Pháp Phái, Tâm Ấn Môn Hạ, Trùng Kiến Trú Trì Sắc Tứ Tăng Quang Tự, Húy thượng Nguyên hạ Trí, Tự Hạnh Minh, hiệu Pháp Chiếu, Ni trưởng Giác Linh Thùy Từ Chứng Giám.
Tang môn Pháp quyến đồng khể thủ.